Voor kinderen die niet gewend zin om vrij te tekenen, kan
het soms best lastig zijn om te gaan tekenen op het moment dat er een groot, wit
papier voor hen ligt. Ik heb enkele oefeningen op een rijtje
gezet die kinderen de kans bieden op een laagdrempelige manier met vrij tekenen
kennis te maken.
Gebruik in ieder geval papier van A4 formaat, maar voor
oefeningen 1) en 2) bij voorkeur A3 formaat omdat deze oefeningen bij uitstek
uitnodigen tot ‘breed tekenen’. Laat de kinderen het papier met schildertape
vastplakken op de tafel, zodat het papier niet gaat schuiven tijdens het
tekenen.
1) ZWALKEN EN ZWIEREN
Bij deze manier van tekenen zet je je potlood (of waskrijt)
op het papier en ga je in een vloeiende en golvende beweging kriskras over het
papier, zonder daarbij het potlood of krijt los te laten komen van het
papier. Het hele vel mag benut worden en lijnen mogen elkaar doorkruisen, maar dit
hoeft niet expliciet tegen de kinderen gezegd te worden. Kijk maar wat er gebeurt
als je hen uitnodigt tot zwalken en zwieren. Sommige kinderen zullen
het prettiger vinden om bij deze oefening te gaan staan, omdat ze daardoor
meer bewegingsruimte hebben. Laat henzelf hierin een keuze maken.
Een leuke vervolgoefening kan zijn om in de de
‘zwalk-en-zwier tekening’ op zoek te gaan naar vissen (de vorm van vissen) en deze in te
gaan kleuren. Zo kunnen zij uit een ogenschijnlijke warrige tekening van
allerlei lijnen toch iets heel concreets neerzetten. Interessant om dan naar te vragen
is welke vis hen het meest aanspreekt en wat hiervoor de reden is.
In plaats van vissen te tekenen, kan je de kinderen ook
vragen welke vormen zij zelf zien in het lijnenspel op papier en deze vormen er
uit te lichten door ze in te kleuren. Dat kunnen zowel realistische, abstracte als
organische vormen zijn.
2) KRASSEN
Krassen is een heerlijke manier om zonder dat het iets hoeft
te worden energie op papier over te brengen. Wasblokjes of waskrijt
werken voor deze oefening lekker. Door met wasblokjes of waskrijt te tekenen
en dit met veel energie te doen, kunnen kinderen zichzelf stevig neerzetten.
Deze oefening
geeft kinderen vaak veel plezier! Bij deze oefening kunnen
kinderen een tijdje krassen om vervolgens te stoppen en op een ander plekje van
het papier weer opnieuw beginnen. Kinderen mogen bij deze oefening de
beweging dus soms onderbreken.
Bij krassen kun je denken aan lineair krassen, waarbij het
krijt heen en weer wordt gebruikt (verticaal, horizontaal of diagonaal). Door
zo te krassen kunnen bijvoorbeeld ook vormen als bloemen of sterren worden
gemaakt.
Bij roterend krassen draait het kind steeds in het rond en
maakt het als het ware clusters van energie.
Ook in een krastekening is het heel goed mogelijk om daarna
enkele gedeeltes hieruit extra aandacht te geven door deze in te
kleuren, zie het voorbeeld hiernaast.
3) CIRKELS MAKEN
Een hele laagdrempelige oefening om te doen met kinderen is
hen cirkels te laten tekenen. Voor een eerste kennismaking met deze
tekenoefening is werken met papier van A4 formaat prima. Daarbij zou ik hen
laten beginnen met cirkels van binnen naar buiten te tekenen, zodat ze wat
gewend kunnen
raken aan deze ronddraaiende beweging en daarna een tekening
van buiten naar binnen te laten maken.
Bij het tekenen van binnen naar buiten vraag je de kinderen
het potlood in het midden van het papier te plaatsen en, zonder het potlood van
het papier te halen, vanuit dat punt steeds verder naar buiten te cirkelen
totdat het genoeg voor hen is.
Bij van buiten naar binnen beginnen ze juist meer aan de
rand van het papier en cirkelen ze steeds verder naar het midden.
Informeer ook eens welke tekening zij prettiger vonden om te
maken, van binnen naar buiten of van buiten naar binnen. Hiermee
vertellen ze al iets over zichzelf. Extraverte kinderen zullen wellicht een
voorkeur hebben voor de tekening van binnen naar buiten, waar introverte kinderen de
oefening van
buiten naar binnen misschien juist prettiger vonden. Maar
dat is geen wet van Meden of Perzen, want enkel zo’n tekening is onvoldoende om
harde conclusies hierover te trekken. Bovendien is het goed om je
te realiseren dat een tekening ook altijd een momentopname is.
