vrijdag 24 augustus 2012

De kracht van tekenen


Tekenen biedt kinderen de mogelijkheid tot reflecteren. Veelal gebeurt dit op onbewust niveau, maar ik ben ervan overtuigd dat dit doordringt tot in de kern van wie zij zijn. Gebeurtenissen uit het leven van een kind vinden hun weg in tekeningen. Emoties kunnen er in doorklinken. Verlangens en gevoelens worden zichtbaar. Kinderen kunnen in tekeningen een wereld creƫren waarin zij zich prettig voelen. Of ze kunnen juist laten zien waar zij mee worstelen. Zonder dat zij zich hiervan bewust zijn, stellen zij zich daarmee heel kwetsbaar op. Reden te meer voor ons als volwassenen om heel zorgvuldig te zijn in onze reacties op hun tekeningen.

Mindfulness
Tekenen kan gezien worden als een manier om mindfulness te trainen. George Langenberg, een van de auteurs van het boek Mindful kids, heartful kids vertaalt mindfulness als het ontwikkelen van aandacht en vriendelijkheid. En dat is nu juist precies wat ik probeer te doen met de kinderen als ik met hen teken! Over het boek kan ik verder nog niets vertellen, dat heb ik net vandaag via internet besteld. Maar wel kan ik op grond van mijn ervaringen tot nu toe te zeggen dat tekenen een krachtige manier is om kinderen met zichzelf in contact te laten komen, meer van zichzelf te laten zien en milder te worden in hun beoordelingen van zichzelf en anderen.

Een cadeautje voor jezelf
Daarmee kan tekenen een cadeautje voor de kinderen op zich worden. Maar leuk is het ook om kinderen een cadeau voor zichzelf te laten tekenen! Een van de keren dat ik samen met Anne en Joran tekende, nam ik hen in een geleide visualisatie mee naar een winkel vol cadeautjes. Cadeautjes die je kon vastpakken, maar ook niet tastbare cadeaus zoals bijvoorbeeld een reis of een uitje naar de dierentuin. En het mooiste was nog wel dat ze alle cadeaus zo mee mochten nemen, zonder te betalen. Ik vroeg hen voor ieder van hun gezinsleden een cadeau uit te kiezen en zichzelf daarbij natuurlijk ook niet te vergeten. 


De boomhut van Anne, 11 jaar en 10 maanden

Een eigen plek
En wat er toen gebeurde, vond ik prachtig. Terwijl Joran begon met het tekenen van een cadeau voor zijn moeder, ging Anne er direct toe over om een cadeau voor zichzelf te tekenen! Zij, die altijd zo’n oog en zorg heeft voor haar broertjes en zusje, stelde zichzelf dit keer voorop. Dat ging op een hele natuurlijke manier en juist dat sprak mij zo aan. Puur vanuit het hart en een diep gevoeld verlangen om zichzelf datgene te geven wat zij zo graag zou willen: een eigen plek / boomhut om zich samen met haar beste vriendin in terug te kunnen trekken. Over zo’n plek droomt ze al heel lang, zo vertelde Anne mij. Een hut in een hele grote boom die ze helemaal zelf kan inrichten en op slot kan doen. Zodat als iemand ‘m zou ontdekken, diegene de hut niet in zou kunnen. Halverwege onze tekenuren kwam haar vriendin binnen lopen en ik nodigde haar uit om ook een tekening te maken van de boomhut zoals zij die graag zou willen hebben. Het resulteerde in twee mooie tekeningen, die volgens hen zelf nog niet af zijn.

En nu ik er nog eens goed over nadenk, is zo’n boomhut niet een prachtige plek om te reflecteren? Weliswaar zullen zij zulke grote-mensen-taal niet gebruiken, maar het geeft wel weer wat zij met een eigen plek voor ogen hebben: een mogelijkheid om met elkaar te kunnen kletsen over wat hen bezig houdt. En zo is de cirkel rond...

De boomhut van Marit, 11 jaar