Oefenen in vrij tekenen (2)

Ere wie ere toekomt...! Mijn dochtertje Amber, net 3 jaar geworden, inspireerde mij tot de oefeningen die ik deze keer in mijn blog beschrijf. Kijkend naar haar realiseerde ik mij nog weer eens dat jonge kinderen van nature meesters zijn in energetisch tekenen. De concentratie, het enthousiasme, de toewijding en de creativiteit die Amber toonde, waren prachtig om te zien.  

Hoe het idee ontstond

Bij peutermuziek had Amber wat plukjes wol mogen plakken op een van de juf gekregen papiertje met daarop schaapjes afgebeeld. Dit alles in het kader van het liedje Schaapje schaapje, heb je witte wol. Eenmaal thuis wilde ze ook gaan kleuren op het papier en verwoed begon ze de plukjes wol er weer af te sjorren. Mijn eerste reactie was dat dat toch jammer was om te doen, maar al snel liet ik dat varen. ‘Waarom zou ik haar dwingen om het zo te doen als bedacht is door een volwassene, terwijl zij overduidelijk hele andere ideeën heeft.’ bedacht ik mij. En nieuwsgierig volgde ik wat zij ging doen. Met een paar viltstiften in de mond begon ze te tekenen, maar dat bleek toch nog knap lastig. Maar met enkele viltstiften tegelijkertijd in de hand kon ze zich helemaal uitleven. Enthousiast en met kracht maakte ze een prachtige kleurrijke krastekening waarvan de energie af spat. 

De oefeningen uitgewerkt

Dat bracht mij op het idee om zelf ook met een paar potloden in de hand te gaan tekenen. Zo gezegd, zo gedaan. Eerst even wat ‘geoefend’ om te kijken wat het effect is van gelijktijdig werken met twee potloden. Ik tekende een cirkel (van binnen naar buiten) en maakte een krastekening. Het effect ervan vond ik direct leuk omdat, afhankelijk van welke kant je uit beweegt, dan weer de ene kleur de overhand krijgt en dan weer de andere kleur.

Ik kwam op het idee om met deze ‘techniek’ een taart te gaan tekenen. Amber vond het prachtig! En eerlijk gezegd werd ik er zelf ook helemaal vrolijk van. Lekker vanuit je gevoel tekenen, niet nadenken over wat je doet, en genieten van het stevig neerzetten van de kleuren. Heel simpel, maar zo leuk om te doen! 

Medio mei heb ik deze oefening ook gedaan met mijn mede-cursisten van de tekenopleiding. Geweldig leuk vonden ze het. Het gaf energie en in korte tijd heb je een prachtig en krachtig beeld gemaakt. Als afsluiting heb ik hen gevraagd om zichzelf een cadeau te geven - bij een feestje hoort tenslotte een taart en een cadeau - in de vorm van een compliment en dit erbij te schrijven. Interessant om te zien was toen dat de een zichzelf heel makkelijk een cadeau kon geven, waar een ander er veel langer over na moest denken.

Deze vorm van tekenen kan op veel verschillende manieren gebruikt worden. Ik heb daarnaast nog een vaas met bloemen en een enkele bloem getekend. Waarbij ik een aantal bloemen in de vaas nog wat extra heb aangezet met waskrijt.  

Workshop Tekenen voor Ouder en Kind
Lijkt het je nu leuk om eens samen met je kind(eren) een korte workshop mee te maken waarin jullie samen en individueel gaan tekenen? Neem dan eens een kijkje op mijn website Hartewensen. 
Op de zaterdagen 15 juni en 29 juni a.s. verzorg ik in Leerdam een 2 uur durende workshop Tekenen voor Ouder en Kind. Ik zou het leuk vinden jou daar samen met je kind(eren) te ontmoeten. 

Oefenen in vrij tekenen (1)

Voor kinderen die niet gewend zin om vrij te tekenen, kan het soms best lastig zijn om te gaan tekenen op het moment dat er een groot, wit papier voor hen ligt. Ik heb enkele oefeningen op een rijtje gezet die kinderen de kans bieden op een laagdrempelige manier met vrij tekenen kennis te maken.

Gebruik in ieder geval papier van A4 formaat, maar voor oefeningen 1) en 2) bij voorkeur A3 formaat omdat deze oefeningen bij uitstek uitnodigen tot ‘breed tekenen’. Laat de kinderen het papier met schildertape vastplakken op de tafel, zodat het papier niet gaat schuiven tijdens het tekenen. 

1) ZWALKEN EN ZWIEREN

Bij deze manier van tekenen zet je je potlood (of waskrijt) op het papier en ga je in een vloeiende en golvende beweging kriskras over het papier, zonder daarbij het potlood of krijt los te laten komen van het papier. Het hele vel mag benut worden en lijnen mogen elkaar doorkruisen, maar dit hoeft niet expliciet tegen de kinderen gezegd te worden. Kijk maar wat er gebeurt als je hen uitnodigt tot zwalken en zwieren. Sommige kinderen zullen het prettiger vinden om bij deze oefening te gaan staan, omdat ze daardoor meer bewegingsruimte hebben. Laat henzelf hierin een keuze maken.

Een leuke vervolgoefening kan zijn om in de de ‘zwalk-en-zwier tekening’ op zoek te gaan naar vissen (de vorm van vissen) en deze in te gaan kleuren. Zo kunnen zij uit een ogenschijnlijke warrige tekening van allerlei lijnen toch iets heel concreets neerzetten. Interessant om dan naar te vragen is welke vis hen het meest aanspreekt en wat hiervoor de reden is.

In plaats van vissen te tekenen, kan je de kinderen ook vragen welke vormen zij zelf zien in het lijnenspel op papier en deze vormen er uit te lichten door ze in te kleuren. Dat kunnen zowel realistische, abstracte als organische vormen zijn.

2) KRASSEN

Krassen is een heerlijke manier om zonder dat het iets hoeft te worden energie op papier over te brengen. Wasblokjes of waskrijt werken voor deze oefening lekker. Door met wasblokjes of waskrijt te tekenen en dit met veel energie te doen, kunnen kinderen zichzelf stevig neerzetten. Deze oefening

geeft kinderen vaak veel plezier! Bij deze oefening kunnen kinderen een tijdje krassen om vervolgens te stoppen en op een ander plekje van het papier weer opnieuw beginnen. Kinderen mogen bij deze oefening de beweging dus soms onderbreken.

Bij krassen kun je denken aan lineair krassen, waarbij het krijt heen en weer wordt gebruikt (verticaal, horizontaal of diagonaal). Door zo te krassen kunnen bijvoorbeeld ook vormen als bloemen of sterren worden gemaakt.

Bij roterend krassen draait het kind steeds in het rond en maakt het als het ware clusters van energie. 

Ook in een krastekening is het heel goed  mogelijk om daarna enkele gedeeltes hieruit extra aandacht te geven door deze in te kleuren, zie het voorbeeld hiernaast.

3) CIRKELS MAKEN

Een hele laagdrempelige oefening om te doen met kinderen is hen cirkels te laten tekenen. Voor een eerste kennismaking met deze tekenoefening is werken met papier van A4 formaat prima. Daarbij zou ik hen laten beginnen met cirkels van binnen naar buiten te tekenen, zodat ze wat gewend kunnen

raken aan deze ronddraaiende beweging en daarna een tekening van buiten naar binnen te laten maken. 

Bij het tekenen van binnen naar buiten vraag je de kinderen het potlood in het midden van het papier te plaatsen en, zonder het potlood van het papier te halen, vanuit dat punt steeds verder naar buiten te cirkelen totdat het genoeg voor hen is.

Bij van buiten naar binnen beginnen ze juist meer aan de rand van het papier en cirkelen ze steeds verder naar het midden.

Informeer ook eens welke tekening zij prettiger vonden om te maken, van binnen naar buiten of van buiten naar binnen. Hiermee vertellen ze al iets over zichzelf. Extraverte kinderen zullen wellicht een voorkeur hebben voor de tekening van binnen naar buiten, waar introverte kinderen de oefening van

buiten naar binnen misschien juist prettiger vonden. Maar dat is geen wet van Meden of Perzen, want enkel zo’n tekening is onvoldoende om harde conclusies hierover te trekken. Bovendien is het goed om je te realiseren dat een tekening ook altijd een momentopname is.