maandag 15 april 2013

Oefenen in vrij tekenen (1)

Voor kinderen die niet gewend zin om vrij te tekenen, kan het soms best lastig zijn om te gaan tekenen op het moment dat er een groot, wit papier voor hen ligt. Ik heb enkele oefeningen op een rijtje gezet die kinderen de kans bieden op een laagdrempelige manier met vrij tekenen kennis te maken.
Gebruik in ieder geval papier van A4 formaat, maar voor oefeningen 1) en 2) bij voorkeur A3 formaat omdat deze oefeningen bij uitstek uitnodigen tot ‘breed tekenen’. Laat de kinderen het papier met schildertape vastplakken op de tafel, zodat het papier niet gaat schuiven tijdens het tekenen. 

1) ZWALKEN EN ZWIEREN

Bij deze manier van tekenen zet je je potlood (of waskrijt) op het papier en ga je in een vloeiende en golvende beweging kriskras over het papier, zonder daarbij het potlood of krijt los te laten komen van het papier. Het hele vel mag benut worden en lijnen mogen elkaar doorkruisen, maar dit hoeft niet expliciet tegen de kinderen gezegd te worden. Kijk maar wat er gebeurt als je hen uitnodigt tot zwalken en zwieren. Sommige kinderen zullen het prettiger vinden om bij deze oefening te gaan staan, omdat ze daardoor meer bewegingsruimte hebben. Laat henzelf hierin een keuze maken.

Een leuke vervolgoefening kan zijn om in de de ‘zwalk-en-zwier tekening’ op zoek te gaan naar vissen (de vorm van vissen) en deze in te gaan kleuren. Zo kunnen zij uit een ogenschijnlijke warrige tekening van allerlei lijnen toch iets heel concreets neerzetten. Interessant om dan naar te vragen is welke vis hen het meest aanspreekt en wat hiervoor de reden is.


In plaats van vissen te tekenen, kan je de kinderen ook vragen welke vormen zij zelf zien in het lijnenspel op papier en deze vormen er uit te lichten door ze in te kleuren. Dat kunnen zowel realistische, abstracte als organische vormen zijn.

2) KRASSEN

Krassen is een heerlijke manier om zonder dat het iets hoeft te worden energie op papier over te brengen. Wasblokjes of waskrijt werken voor deze oefening lekker. Door met wasblokjes of waskrijt te tekenen en dit met veel energie te doen, kunnen kinderen zichzelf stevig neerzetten. Deze oefening
geeft kinderen vaak veel plezier! Bij deze oefening kunnen kinderen een tijdje krassen om vervolgens te stoppen en op een ander plekje van het papier weer opnieuw beginnen. Kinderen mogen bij deze oefening de beweging dus soms onderbreken.
Bij krassen kun je denken aan lineair krassen, waarbij het krijt heen en weer wordt gebruikt (verticaal, horizontaal of diagonaal). Door zo te krassen kunnen bijvoorbeeld ook vormen als bloemen of sterren worden gemaakt.
Bij roterend krassen draait het kind steeds in het rond en maakt het als het ware clusters van energie. 

Ook in een krastekening is het heel goed  mogelijk om daarna enkele gedeeltes hieruit extra aandacht te geven door deze in te kleuren, zie het voorbeeld hiernaast.











3) CIRKELS MAKEN

Een hele laagdrempelige oefening om te doen met kinderen is hen cirkels te laten tekenen. Voor een eerste kennismaking met deze tekenoefening is werken met papier van A4 formaat prima. Daarbij zou ik hen laten beginnen met cirkels van binnen naar buiten te tekenen, zodat ze wat gewend kunnen
raken aan deze ronddraaiende beweging en daarna een tekening van buiten naar binnen te laten maken. 


Bij het tekenen van binnen naar buiten vraag je de kinderen het potlood in het midden van het papier te plaatsen en, zonder het potlood van het papier te halen, vanuit dat punt steeds verder naar buiten te cirkelen totdat het genoeg voor hen is.
Bij van buiten naar binnen beginnen ze juist meer aan de rand van het papier en cirkelen ze steeds verder naar het midden.
Informeer ook eens welke tekening zij prettiger vonden om te maken, van binnen naar buiten of van buiten naar binnen. Hiermee vertellen ze al iets over zichzelf. Extraverte kinderen zullen wellicht een voorkeur hebben voor de tekening van binnen naar buiten, waar introverte kinderen de oefening van
buiten naar binnen misschien juist prettiger vonden. Maar dat is geen wet van Meden of Perzen, want enkel zo’n tekening is onvoldoende om harde conclusies hierover te trekken. Bovendien is het goed om je te realiseren dat een tekening ook altijd een momentopname is.